انواع شستی و آژیر اطفا حریق
شستی‌ها و آژیرها از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های اعلام و اطفا حریق هستند که به کمک آن‌ها می‌توان به سرعت وضعیت خطر را شناسایی کرده و اقدام‌های ایمنی را آغاز کرد. شستی‌ها به عنوان ابزار دستی برای اعلام وضعیت آتش‌سوزی و آژیرها به عنوان دستگاه‌های هشداردهنده به کار می‌روند. در این مقاله، انواع شستی و آژیرهای اطفا حریق را بررسی می‌کنیم.
1. شستی‌های اعلام حریق
شستی‌های اعلام حریق دستگاه‌هایی هستند که به افراد اجازه می‌دهند در صورت مشاهده آتش‌سوزی یا احساس خطر، به‌صورت دستی سیستم هشدار را فعال کنند. این دستگاه‌ها معمولاً در ورودی‌های ساختمان‌ها، راهروها، راه‌پله‌ها و مکان‌هایی که دسترسی سریع به آن‌ها ضروری است نصب می‌شوند.
انواع شستی‌های اعلام حریق:
-
شستی معمولی (Normal Call Point): شستی‌های معمولی ساده‌ترین نوع شستی‌های اعلام حریق هستند که با فشار دادن دکمه آن‌ها، یک سیگنال به سیستم اعلام حریق ارسال می‌شود. این شستی‌ها عمدتاً برای استفاده عمومی و در مکان‌های غیرخطرناک نصب می‌شوند.
-
شستی‌های ضد ضربه (Vandal-Proof Call Point): این نوع شستی‌ها به‌ویژه در مکان‌هایی که احتمال آسیب یا خرابکاری در آن‌ها بیشتر است، مانند محیط‌های صنعتی یا مکان‌های عمومی پرجمعیت، استفاده می‌شود. شستی‌های ضد ضربه معمولاً از جنس فلزی یا مواد مقاوم در برابر ضربه و آسیب ساخته می‌شوند.
-
شستی‌های شیشه‌ای (Glass Break Call Point): در این شستی‌ها یک شیشه کوچک وجود دارد که باید در صورت اضطراری شکسته شود. با شکستن شیشه، سیستم اعلام حریق فعال شده و سیگنال هشدار ارسال می‌شود. این شستی‌ها معمولاً در مکان‌هایی نصب می‌شوند که خطر آتش‌سوزی جدی است و نیاز به اقدام فوری دارند.
-
شستی‌های هوشمند (Smart Call Point): این نوع شستی‌ها به سیستم‌های پیشرفته و هوشمند متصل هستند و می‌توانند علاوه بر اعلام حریق، اطلاعات اضافی مانند مکان دقیق شستی فعال‌شده یا وضعیت سیستم را به مرکز کنترل ارسال کنند.
2. آژیرهای اطفا حریق
آژیرهای اعلام حریق برای ایجاد هشدار و اطلاع‌رسانی به افراد در حال وقوع آتش‌سوزی طراحی شده‌اند. این دستگاه‌ها معمولاً با تولید صدا یا نور، افراد را از خطر آتش‌سوزی آگاه می‌کنند تا بتوانند اقدامات ایمنی لازم را انجام دهند. آژیرها در نقاط مختلف ساختمان نصب می‌شوند تا صدای آن‌ها در تمام فضاها قابل شنیدن باشد.
انواع آژیرهای اطفا حریق:
-
آژیرهای صوتی (Sounder Alarms): این آژیرها با تولید صدای بلند، هشدار وقوع آتش‌سوزی را به افراد حاضر در محل می‌دهند. آژیرهای صوتی معمولاً دارای فرکانس‌های متغیر هستند که می‌توانند در محیط‌های پر سر و صدا نیز به‌خوبی شنیده شوند. این نوع آژیرها ممکن است با صدای زنگ یا صدای پیوسته کار کنند.
-
آژیرهای نوری (Visual Indicators): این آژیرها با تولید نور چشمک‌زن (معمولاً رنگ قرمز یا سفید) به افراد هشدار می‌دهند. این نوع آژیرها برای محیط‌هایی که نیاز به هشدار نوری دارند (مثل بیمارستان‌ها یا محیط‌های صنعتی) یا برای افرادی که مشکلات شنوایی دارند، کاربرد دارد.
-
آژیرهای ترکیبی (Combined Sounder and Visual): این آژیرها همزمان صدا و نور تولید می‌کنند و مناسب برای محیط‌هایی هستند که نیاز به هشدار همزمان از هر دو طریق دارند. این نوع آژیرها برای ساختمان‌های عمومی و صنعتی که ترکیب افراد با شرایط متفاوت را دارند، بسیار مؤثر است.
-
آژیرهای خارجی (External Alarms): آژیرهای خارجی به‌ویژه برای محیط‌های بیرونی و ساختمان‌هایی که دارای فضای وسیع هستند، کاربرد دارند. این آژیرها معمولاً صدای بلندی دارند و برای اعلام هشدار به افراد در محیط‌های باز یا در فضاهای بزرگ نصب می‌شوند.
-
آژیرهای بی‌سیم (Wireless Alarms): این آژیرها در سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم استفاده می‌شوند و به‌طور خاص برای محیط‌هایی که امکان کشیدن سیم وجود ندارد، مانند ساختمان‌های تاریخی یا ساختمان‌های در حال بازسازی، طراحی شده‌اند. این آژیرها با استفاده از فناوری‌های بی‌سیم برای ارتباط با سیستم مرکزی عمل می‌کنند.
3. اهمیت نصب و نگهداری شستی‌ها و آژیرها
برای اطمینان از عملکرد صحیح شستی‌ها و آژیرها، نصب و نگهداری مناسب آن‌ها ضروری است. شستی‌ها باید در مکان‌های قابل دسترس نصب شوند تا افراد بتوانند در صورت مشاهده آتش‌سوزی به‌راحتی از آن‌ها استفاده کنند. همچنین، آژیرها باید در محل‌هایی نصب شوند که صدا یا نور آن‌ها به‌خوبی در تمام فضای ساختمان پخش شود. علاوه بر این، شستی‌ها و آژیرها باید به طور دوره‌ای تست و بررسی شوند تا در زمان وقوع آتش‌سوزی عملکرد صحیح خود را نشان دهند.
نتیجه‌گیری
شستی‌ها و آژیرهای اطفا حریق ابزارهای حیاتی در سیستم‌های اعلام حریق هستند که در مواقع بحرانی به کمک افراد می‌آیند. انتخاب صحیح انواع شستی و آژیر و نصب آن‌ها در مکان‌های مناسب می‌تواند به کاهش خطرات جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی کمک کند. با نصب و نگهداری منظم این تجهیزات، می‌توان ایمنی ساختمان‌ها و افراد را در برابر آتش‌سوزی تضمین کرد.
